เล่าปี่ หรือ หลิวเป้ย ถ้าอ่านตามสำเนียงจีนกลาง (จีนตัวเต็ม: 劉備 จีนตัวย่อ: 刘备 พินอิน: Liú Bèi) (ค.ศ. 161-ค.ศ. 223) เป็นขุนศึกที่มีอำนาจในยุคสามก๊กของประเทศจีน และเป็นจักรพรรดิผู้ก่อตั้งจ๊กก๊ก

      เล่าปี่สืบเชื้อสายมาจากราชวงศ์ฮั่น โดย จงซานจิ้งอ๋องผู้เป็นโอรสของพระเจ้าฮั่นเก้งเต้กษัตริย์เเห่งราชวงศ์ฮั่น ในลำดับอาลักษณ์ราชวงศ์ฮั่น เล่าปี่มีศักดิ์เป็น เสด็จอาของพระเจ้าเหี้ยนเต้ จึงทรงมีราชโองการเเต่งตั้งให้มีตำเเหน่งทางเชื้อพระวงศ์เป็นพระเจ้าอา ส่วนตำเเหน่งทางการเมืองดำรงตำเเหน่งขุนพลฝ่ายซ้าย รูปพรรณสันฐาน เป็นคนผิวขาว หน้าขาวดังหยวก ตาเรียวเล็กสามารถมองถึงใบหู แววตาแจ่มใส หูยาวถึงบ่า ปากแดงดังชาดบ่งบอกถึงสุขภาพที่ดี แขนยาวถึงเข่า เดิมเป็นคนยากจน มีอาชีพทอเสื่อขาย ได้ร่วมสาบานเป็นพี่น้องกับ กวนอู เตียวหุย ที่สวนดอกท้อ เพื่อปราบปรามโจรโพกผ้าเหลือง เมื่ออายุได้ 28 ปี โดยเป็นพี่ชายคนโต นิสัยมีน้ำใจดีงาม เป็นที่รักใคร่แก่คนทั่วไปใช้กระบี่คู่เป็นอาวุธคู่กาย ต่อมาได้เป็นเจ้าเมืองชีจิ๋วหลังจากการของโตเกี๋ยม แล้วก็ภายหลังเสียเมืองซีจี๋วต้องหกระเหเร่ร่อนไปอาศัยเจ้าเมืองต่าง ๆ อยู่ต้องคอยอาศัยเมืองต่าง ๆ อยู่ไม่ว่าซีจิ๋วที่ถูกลิโป้ยึดครอง ฮูโต๋ที่ไปอาศัยโจโฉอยู่ ฮ่องแต่ได้แต่งตั้งเป็นพระเจ้าอา หวังช่วยเป็นเรี่ยวแรงให้ฮ่องเต้ แต่โจโฉคิดปองร้ายจึงหาทางออกจากลกเอี๋ยงเมืองหลวง ไปกิจิ๋วของอ้วนเสี้ยวครั้งที่ซีจิ๋วโดนโจโฉตีแตกและยังหนีไปอาศํยอยู่กับเล่าเปียวที่เกงจิ๋ว จนได้ขงเบ้ง เป็นที่ปรึกษา จึงได้เริ่มฟื้นตัวเพื่อการกอบกู้ราชวงศ์ฮั่นอีกครั้ง โดยร่วมมือกับซุนกวนแห่งง่อก๊ก ปราบปรามกองทัพ 1 ล้านของโจโฉ โดยโดนยุทธวิธีไฟของจิวยี่ เผาเรือรบและทหารต้องตายหลายแสน จนโจโฉต้องหนีเอาตัวรอดอย่างน่าเวทนา ระหว่างหลบหนีได้หัวเราะว่าจิวยี่และขงเบ้งไม่ได้เก่งสมคำล่ำลือ ถ้าเป็นเขาเองจะซุ่มทหารไว้ แล้วก็ได้หัวเราะแบบนี้ถึงสามครั้งสามสถานที่ แต่แล้วต้องกลของขงเบ้งที่ให้ทหารไปซุ่มรอทั้งจูล่ง เตียวหุย กวนอู และได้วานขอชีวิตต่อกวนอู เพราะโจโฉก็เคยไว้ชีวิตกวนอูและเลี้ยงดูอย่างดี สุดท้ายโจโฉเหลือทหารเพียงหยิบกำมือกลับเมือง หลังจากยุทธการนี้เล่าปี่ได้ยึดเมืองและขยายอาณาเขตออกไปกว้างขวาง ได้แม่ทัพ และกุนซืออีกมากมาย จิวยี่ได้ใช้กล ให้แต่งกับซุนฮูหยินน้องสาวของซุนกวน เป็นอีก 1 ตำนานของบุรุษสตรีงามคู่กัน แต่ขงเบ้งก็แก้กลได้

      เล่าปี่มีเหล่าแม่ทัพผู้จงรักภักดีมากมาย มีทั้งขงเบ้ง ฉายามังกรหลับและบังทอง ฉายาหงส์ดรุณ สองกุนซือดังแห่งยุคช่วยเหลือภายหลัง สามารถครอบครองดินแดนเสฉวนได้ในชื่อว่าจ๊กก๊ก ในภายหลังจากที่กวนอูเสียท่าแก่ลิบอง และลกซุน แห่งง่อก๊กก็ได้ตั้งตัวขึ้นเป็นฮ่องเต้ครองราชย์ที่เสฉวนได้ 3 ปีตามคำร้องขอของเสนาธิการของตน ออกพระนามว่า พระเจ้าเจียงบู๊เต้ ก็ยกทัพไปเพื่อล้างแค้นให้กวนอู แต่เตียวหุยก็ยังโดนลอบสังหารจนถึงแก่ความตาย ยิ่งทำให้เล่าปี่คิดแต่จะล้างแดนง่อแต่ก็โดนวางเพลิงโดยลกซุน จนต้องหนีตายไปป่วยและเสียชีวิตที่เมืองปักเต้ ด้วยอายุ 63 ปี บุตรชายคนโต ชื่อ เล่าเสี้ยน (อาเต๊า) ได้ขึ้นครองราชต่อ แต่เป็นคนไม่มีสติปัญญา เชื่อฟังขุนนางชั่ว ขันทีโฉด สุดท้ายต้องเสียดินแดนให้ วุ่ยก๊ก

         เล่าปี่ถือได้ว่าเป็นตัวละครเอกในเรื่องสามก๊ก โดยล่อกวนตง มีลักษณะของผู้มีคุณธรรมอย่างเต็มเปี่ยม ไม่เคยคิดเอาเปรียบใคร ไม่เคยใช้เล่ห์กลในทางมิชอบ ซึ่งตรงข้ามกับโจโฉ โดยสิ้นเชิง เป็นผู้ที่นบน้อมต่อคนทุกชนชั้น จึงได้รับการเรียกขานจากยาขอบว่า 'ผู้ไหว้ทั้งสิบทิศ'